جرم نسوز

جرم نسوز:

تعریف:

جرم نسوز دسته‌ای از مواد شیمیایی است که از تجمع ذرات ریز ایجاد شده و جزء مواد غیرفلزی هستند و تحت تأثیر دمای بالا پایداری خود را حفظ می‌کنند. این ماده در ترکیب خاک‌های سیلیکاتی، جرم‌های آلومینیمی و خاک‌های اسپینلی وجود دارد. جرم نسوز در صنایع مختلفی که محیط‌های تهاجمی دارند، کاربرد دارد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که این ماده از خواص و ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و حرارتی متنوعی برخوردار است. در ادامه بیشتر راجع به جرم نسوز، ویژگی ها، انواع و کاربردهای آن صحبت می‌کنیم.

اهمیت جرم نسوز در صنایع

اهمیت جرم نسوز در صنایع ساختن فولاد ، سیمان ، شیشه ، سرامیک ، بنزین ، فلزات غیر آهنی ، آهک یا محصولات روزانه مانند شکر عملاً غیرممکن است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که  صنعت تولید مواد نسوز یک بخش استراتژیک است  زیرا برای عملکرد بسیاری از صنایع دیگر ضروری است.

از نظر حجم  کاربردهای آنها ممکن است از چند کیلوگرم برای کوره های کوچک تا هزاران تن در واحدهای بزرگ متغیر باشد. نصب آنها نیز یک کار بسیار فنی است مخصوصاً به دلیل شرایط خاص کاربردی آنها. برخلاف آجر نسوز که مهارت های مورد نیاز نصب آنها نسبتاً ساده است ، نصب آسترهای نسوز برای فرآیندهایی که با بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد کار می کنند ، با توجه به نیاز مکانیکی ، حرارتی و شیمیایی بالا ، مستلزم آماده سازی های خاص است.

از جرم نسوز در صنایع مختلفی استفاده می‌شود که عبارتند از: 

• فولاد
• فولاد یکپارچه
• شیشه
• فلزات 
• سیمان 
• ضایعات
• پتروشیمی
• شیمیایی
• برقی
• آهن
• سرامیک 
• لوازم خانگی و…

ویژگی‌های جرم نسوز

در عمل ، یک ماده نسوز را می توان به عنوان ماده ای تعریف کرد که می تواند در دماهای بالا بدون خراب شدن خواص ، اعم از فیزیکی و شیمیایی  و همچنین شرایطی که در آن کار می کند در مدت طولانی از نظر اقتصادی سودآور باشد.

مزایای استفاده از جرم نسوز

جرم های نسوز دارای مزایایی زیر هستند:

- به دلیل نیاز نداشتن به فرآیندهای شکل ‌دهی و پخت تولید، این نسوزها بسیار راحت و بهای تمام شده‌ آنها در سطح پایینی است.

- در این نسوزها به دلیل استفاده از سیستم های نگهدارنده متنوع، امکان ساخت لایه های بزرگتر و قوی تر بیشتر فراهم می شود. 

- در کوره هایی که ساختار هندسی پیچیده ای دارند، نصب این جرم ها سریع ‌تر و راحت تر از آجرهای نسوز انجام می گیرد.

- با توجه به اینکه دیواره های نسوز با این جرم ها به صورت یکپارچه نصب می شوند، عایق بهتری در برابر نفوذ حررات و گاز به بیرون و داخل کوره به شمار می‌ روند.

- معمولا لایه های ساخته شده با جرم نسوز مقاوم تر از آجر نسوز هستند، حتی اگر نازک تر ساخته شده باشند.